pH E CONDUCTIVIDADE DE DIFERENTESPUNTOS DE GALICIA

Enviar os datos á dirección de correo electrónico:   biogeociencias@gmail.com

 

 Datos dalgúns puntos da comarca de Santiago de Compostela, dende o curso 2007-08

 

         De los parámetros fisico-químicos a investigar na análise mínima a realizar unha ver por trimestre segundo a normativa vixente e que figuran na táboa de abaixo, en esta actividade só imos traballar con dous:

 

·       Conductividade

·       pH

·       Turbidez

         A conductividade da unha medida da cantidade de sales ionizadas nunha disolución acuosa, sendo por tanto importante á hora de catalogar unha auga para o seu posible uso para rego ou consumo humano. Un acuífero sobreexpolotado pódese descobrir polo seu maior contido en sales do normal, sendo así a conductividade unha referencia para a vixilancia do estado dos acuíferos e a sobreexplotación destes en certas épocas do ano como é nos meses de tempada turística na costa. Precisamente, na costa moitos dos acuíferos, debido á sobreexplotación poderían estar sofrindo unha progresiva salinización. Un dato a ter en conta é o seguinte: na liña de costa por cada metro que descende o nivel freático de auga dolce, o acuífero elévase 40 metros en profundidade, invadiendo a auga salina o volume perdido. En wikipedia poden verse algúns conceptos sobre a conductividade e as aplicacións da súa determinación, chamada tamén determinación conductométrica.

          En realidade, a conductividade medida cun conductivímetro é a chamada "conductividade específica", mentres que a que sería máis adecuada para comparar a capacidade para producir corrente eléctrica dun determinado número de cargas dun electrolito, a concentracións diferentes, sería a conductividad equivalente (L), que é a conductividade por equivalente de soluto. Para ampliar algo máis este concepto, ver o suplemento do tema 49 das oposicións a Profesor de Secundaria en Físico-Química, material aportado polo profesor D. José García Carrera. O pH tamén é importante porque é un indicador dos diferentes tipos de terras e dos posibles cambios que poden sofrir cando están sometidas a contaminacións, como por exemplo a chuvia ácida causada polos ácidos nítrico e sulfúrico que caen diluidos coa chuvia, formándose ambos ácidos na atmósfera a partir dos gases emitidos pola industria, o tráfico e as calefaccións, como causas principales.

          Para realizar estas análises e determinar a potabilidade da auga debemos seguer as técnicas especificadas no Real Decreto 1138/1990, modificado primeiro polo Real Decreto 781/1998 e finalmente polo máis recente Real Decreto 1074/2002 que recolle a normativa emanada da Directiva europea 98/83/CE sobre as augas envasadas para o consumo humano.

          Para esta actividade, realmente só se precisa un pHmetro e un conductivímetro de man, de pequeno coste ambos, nos que o mantemento adoita consistir só en manter os electrodos húmidos, sendo recomendable que o pHmetro teña sensibilidade de unha décima de unidade de pH, e o conductivímetro teña como mínimo unha sensibilidade de miliSiemens.

           No caso de dispor dun aparato turbidímetro ou dun que, ademais de realizar medidas de pH y conductividade, faino tamén da turbidez, é interesante medir tamén este parámetro que nos indica a cantidade de material en suspensión na auga, como consecuencia de aportes dun exceso de partículas de terra, sedimentos, augas residuais ou plancton.

Se a turbidez da auga é alta, haberá moitas partículas suspendidas nela. Estas partículas sólidas bloquearán a luz solar e evitarán que as plantas acuáticas obteñan a luz solar que necesitan para a fotosíntese. As plantas producirán menos osíxeno e con elo baixarán os niveis de Osíxeno Disolto (OD). As plantas morirán máis fácilmente e serán descompostas polas bacterias na auga, o que reducirá os niveis de OD aínda máis. As partículas suspendidas na auga tamén absorberán calor adicional da luz solar o cal ocasionará que a auga sexa máis quente. a auga quente non é capaz de gardar tanto osíxeno como a auga fría, así que os niveis de OD baixarán, especialmente preto da superficie. As partículas suspendidas tamén son destructivas para moitos organismos acuáticos tales como os macroinvertebrados que se atopan na auga. Poden obstruir as branquias dos peixes e interferir coa súa habilidade para atopar alimento. Tamén poden enterrar as criaturas que viven no fondo e os ovos. As partículas suspendidas poden transportar contaminantes na auga.

       A unidade de medida adoptada polo Estándar ISO é a FTU (Unidade de Turbidez da Formazina) que é idéntica ao NTU (Unidade Nefelométrica de Turbidez).

     A unidade de turbidez, foi definida "como a obstrucción óptica da luz, causada por unha parte por millón de sílice na auga destilada",                       1 unidade nefelométrica de turbided (NTU)  = 7.5 ppm de Si02

Actualmente, a unidade empregada é a NTU, Unidade Nefelométrica de Turbidez e que equivale a:

1 unidade nefelométrica de turbidez (NTU) = 1 ppm de formazina estandar

Os outros dous métodos usados para medir a turbidez e as súas unidades de medida son o JTU (Unidade de Turbidez Jackson) e a unidade de Silicio (mg/l SiO2). A continuación pódense observar as táboas de conversión destes métodos e as súas unidades como referencia.

Unidade

JTU

NTU

SiO2 mg/l

JTU

1.0

19

2.5

NTU

0.053

1

0.3

SiO2 mg/l

0.4

7.5

1

          Anque ata fai pouo o número paramétrico era de 10 unidades nefelométricas, no Real Decreto 140/2003, de 7 de febreiro (BOE, 21 de febrero de 2003), polo que se establecen os criterios sanitarios da calidade da auga de consumo humano, se determina como número máximo de turbidez permitida 1 UNF na saída da Estación depuradora ou depósito e de 5 UNF na rede de distribución.

 

FICHA TIPO EMPREGADA PARA OS ANÁLISES MÍNIMOS DAS FONTES

Caracteres

 

Nivel guía

Concentración

máxima admisible

Unidades

Organolépticos

Olor (cualitativo)

-

-

 

Sabor (cualitativo)

-

-

 

Fisico-químicos

pH

6,5 a 8,5

9,5

Unidades pH

Conductividade

400

-

µS cm-1a 20ºC

Turbidez

1en depósito / 5 en rede

UNF

Relativos a sustancias non desexables

Nitratos

25

50

mg/l

Nitritos

-

0,1

mg/l

Amonio

0,05

0,5

mg/l

Coliformes totais

-

0

colonias en 100 ml

 

Clasificaremos as augas utilizando a seguintes táboas:

ACIDEZ/BASICIDADE

pH

Acidez forte

< 5

Acidez media

5 – 6

Acidez débil

6 – 7

Neutra

7 – 7,5

Basicidade débil

7,5 – 8

Basicidade media

8 – 9

Basicidade forte

> 9

   

VOLVER       TÁBOA DE DATOS DE CAMPO      VOLVER A BIOGEOCIENCIAS